Eerste hulp bij een erfenis

Opletten bij het krijgen van een erfenis

Als een dierbare of een bekende is overleden moeten in die moeilijke tijd allerlei zaken worden geregeld. Als u erft of u bent in het testament tot executeur testamentair benoemd, heeft u een belangrijke rol in de afwikkeling van de erfenis. Omdat u het risico loopt aansprakelijk te worden voor de schulden van de overledene, is het belangrijk meteen na een overlijden naar de notaris te gaan. De notaris biedt u dan eerste hulp zodat u niet in de valkuilen stapt. Als u een erfenis accepteert, wordt u aansprakelijk voor de schulden van de overledene. Ook als de schulden groter zijn dan de bezittingen. De erfgenaam moet dan met zijn eigen geld bijpassen.

U bent niet verplicht een erfenis te accepteren. U kunt er vanaf zien –dit wordt erfenis verwerpen genoemd– of de erfenis als een faillissement laten afwikkelen -dit wordt beneficiair aanvaarden genoemd-. In deze gevallen hoeft u als erfgenaam in principe niet de schulden van de overledene te betalen. In sommige gevallen heeft u geen keuze meer om te verwerpen of beneficiair te aanvaarden. Dat is bijvoorbeeld als u zich (bewust of onbewust) al als een erfgenaam heeft gedragen. Bijvoorbeeld door geld op te nemen van de overledene of door inboedel van de overledene bij u thuis te gebruiken.

De executeur is samen met de erfgenamen hoofdelijk aansprakelijk voor de erfbelasting. U kunt hierdoor financieel risico lopen. Ook al bent u in een testament tot executeur aangewezen; u kunt deze aanwijzing ook weigeren.
 
Als de overledene een testament heeft, moet dit vaak worden uitgevoerd. In het testament kunnen bijvoorbeeld specifieke keuzes voor de erfgenamen zijn opgenomen. Of het vermogen van de overledene moet worden beschreven omdat de overledene bijvoorbeeld een tweetraptestament had. Deze testamenten komen veel voor.

Ook als er geen testament is, zijn er verschillende keuzes die invloed hebben op de erfbelasting. Het is belangrijk dat u weet welke keuzes dat zijn en of die voor een hogere of juist lagere erfbelasting zorgen.
Een belangrijk aandachtspunt bij het opstellen van de erfbelasting is de woning. De erfbelasting wordt over de WOZ-waarde van het huis geheven. Vindt u deze WOZ-waarde te hoog? Dan zijn er voor erfgenamen nog  mogelijkheden om hier wat aan te doen.

Mr Bart Lever, notaris Meppel